Barokowy krucyfiks z kościoła pw. Św. Marcina w Szebniach poddany został renowacji (17.04.2019)

Prace konserwatorskie przeprowadzone w grudniu 2018 r. miały charakter zachowawczy i ograniczone były do czynności mających na celu zwiększenie odporności mechanicznej struktury, wzmocnienie konstrukcyjne rzeźby oraz maksymalne zabezpieczenie przed czynnikami atmosferycznymi.

Rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego nie utraciła swych walorów artystycznych – wręcz przeciwnie - w efekcie zniszczenia materii obiektu jego dramatyczna wymowa zyskała na ekspresji. Krucyfiks pierwotnie pokrywała warstwa zaprawy kredowo - klejowej, na której wykonana była polichromia W późniejszym czasie rzeźba została przemalowana trzykrotnie. Polichromia zachowała się w stanie szczątkowym. Twarz Chrystusa została dorzeźbiona w późniejszym czasie przez artystę i pochodzi z trzeciej fazy chronologicznej.

Kulminacyjne wydarzenie Męki Pańskiej – Ukrzyżowanie, jest najczęściej występującym tematem w sztuce chrześcijańskiej, także w polskiej sztuce ludowej. W okresie baroku w sztuce religijnej dużą popularnością cieszyły się krucyfiksy, czyli wizerunki Chrystusa na krzyżu, traktowane jako samodzielny temat.

Prezentowana rzeźba stanowi element pierwotnego wystroju wnętrza Kościoła p.w. Św. Marcina BP w Szebniach. Jej autor pozostaje nieznany. Wiadomo za to, że rzeźbę wykonano na początku XVII w. ( 1610 r.?) w stylu ludowego baroku z wpływem akcentów gotyckich. Obiekt został wykonany w drewnie, jako rzeźba pełnoplastyczna, polichromowana, umieszczona na krzyżu. Rzeźba eksponowana była na elewacji kościoła od strony południowej. Istnieje przypuszczenie, iż pierwotnie umieszczona była na belce tęczowej we wnętrzu kościoła.

Postać Jezusa wyrzeźbiono w drewnie lipowym, także krzyż wykonano z drewna. Rzeźba ma wysokość 160 cm, krzyż ma wymiary: belka pionowa 229 cm, belka poprzeczna 160 cm.

Twórca w sposób ekspresyjny przedstawił wizerunek Ukrzyżowanego, wykorzystując plastykę głowy Chrystusa: pociągła twarz, włosy zmierzwione opadając na ramiona, broda, wąsy, korona cierniowa, a także: umęczony tors, podkreślenie żeber, dłonie i stopy przybite do krzyża. Wprost z baroku wywodzi się sposób upięcia perizonium. Krótką drapowaną (fałdowaną) przepaskę biodrową artysta uformował dekoracyjnie, wiążąc ją na sznurze na prawym biodrze, odsłaniając prawe udo.

Krucyfiks (łac.) cruci fixus – przybity (przymocowany) do krzyża = ukrzyżowany

Opracowanie:
mgr Katarzyna Kasperkowicz – konserwator dzieł sztuki,
mgr Jan Krukar – Stowarzyszenie Parafii Szebnie „Dziedzictwo”.

W renowacji krzyża i umieszczeniu go na nowo w zabytkowym kościele mieli swój udział: Bogdan Janusz, Andrzej Gajda – prowadzący firmę Kowalstwo Artystyczne „Gajand”, szebieńscy strażacy oraz członkowie Stowarzyszenia Parafii Szebnie „Dziedzictwo”.

Krzyż po renowacji znalazł swoje miejsce na ścianie po prawej stronie prezbiterium zabytkowego kościoła i został dniu 17 kwietnia 2019 r. poświęcony przez szebieńskich kapłanów księdza Wacława Rybkę i księdza Henryka Magudę.